Si te marrim neshtetesine belge?

Nga Genti Metaj

Nje nder temat me mjaft interes per te gjithe te huajt ne Belgjike eshte dhe a jo e marrjes se nenshtetesise belge. Ky debat ka qene mjaft i ashper diku aty para viteve tedhjete dhe shume organizata qe mbronin te drejtat e emigranteve kane bere nje lufte politike mjaft te ashper per te arritur tek ligji per akordimin e shtetesise belge. Ne kete material ne deshirojme te informojme te gjithe lexuesit per disa nga procedurat qe duhen ndjekur per te marre shtetesine belge.

Marrja e shtetesise belge rastis te duket e komplikuar dhe shpeshhere dekurajuese. Ne fakt asgje nuk eshte kaq e komplikuar ne rast se kemi informacionin e nevojshem dhe sigurisht nese ju drejtohemi institucioneve dhe organizatave te specializuara ne kete drejtim. Ne kete artikull ju do te gjeni informacione te thjeshtezuara dhe praktike, te cilat synojne t’ju orientojne sic duhet drejt procedurave dhe t’ja u bejne te thjeshte « betejen e nacionalitetit belg ». Sigurisht qe ky dokument nuk mund te jete « i perjetshem dhe absolut », duhet te kemi parasysh se gjerat evoluojne, pasurohen, lehtesohen ose veshtiresohen. Gjithsesi ne rast se ndodheni perballe nje problemi mos hezitoni te kontaktoni me autorin e ketij materiali, i cili operon ne fushen e te drejtave te emigranteve.

Dhenia e shtetesise ne baze te nje prindi me shtetesi belge

Nje femije qe lind ne belgjike dhe nje nga prinderit e tij ka shtetesi belge, perfiton automatikisht shtetesine e mbreterise. Ne lidhje me kete rast nuk ka asnje procedure madhore per t’u kryer, pervec njohjes se femijes nga prindi belg dhe rregjistrimi i tij prane zyres se gjendjes civile te komunes ku keta te fundit kane zgjedhur rezidencen e tyre.

Po ne kete kendveshtrim perfitojne shtetesine belge te gjithe femijet qe lindin jashte shtetit, por qe nje nga prinderit ka shtetesine belge dhe ka lindur ne Belgjike. Ky femije merr shtetesine belge automatikisht nese deri ne moshen 18 vjecare nuk ka perfituar nje nacionalitet tjeter. Duke qene pothuajse te sigurt se nuk ka raste te shumta te tipit te meposhtem, po ju shpjegojme se ka dhe raste te tjera ne te njejtin kendveshtrim. Ne rast se femija ka lindur jashte shtetit nga prind (er) te cilet nuk e kane marre shtetesine belge qysh ne lindje ata duhet te paraqesin nje deklarate ne gjendjen civile te komunes se rezidences, ose ne rast se jetojne jashte Belgjikes, ne ambasaden ose konsullaten belge te vendit ku jetojne. Kjo procedure duhet bere para se femija te arrije moshen 5 vjecare. Ne rast se femija kalon moshen 5-vjecare, atehere procedura ndryshon dhe duhet ndjekur nje rruge krejt tjeter dhe me e komplikuar. Ne rast vdkeje te prindit qe ka shtetesi belge para lindjes se femijes, ky i fundit merr automatikisht shtetesine e tij, pra shtetesine belge. Po cilat jane dokumentet te cilat duhen paraqitur ? Kjo nuk eshte aspak e veshtire dhe as e komplikuar :

1- Certifikate Lindje e femijes
2- Vertetin shtetesie i prindit ose prinderve belge.




Marrja e shtetesise belge per femijet e lindur ne Belgjike

Te gjithe femijet e lindur ne Belgjike nga prinder me origjine te huaj mund te marrin shtetesine belge. Po ju citojme me poshte disa nga kushtet qe duhen plotesuar per te marre shtetesine :
- Femija banon ne Begjike pa shkeputje qysh prej lindjes
- Prinderit jane te instaluar ne Belgjike te pakten prej 10 vjetesh
- Lindja e femijes eshte deklaruar para se ai te mbushe 12 vjec
Procedura per kete menyre te marrjes se shtetesise eshte shume e thjeshte : Te dy prinderit duhet te paraqiten ne zyren e gjendjes civile te komunes se rezidences. Ne rast se nje nga prinderit nuk jeton, ne rast se nje nga prinderit ka aftesi te kufizuara mendore, atehere vetem prindi i afte ose tutori i autorizuar me ligj bejne deklaraten dhe procedura perfundon.

Pervec informacionit qe cituam me siper ekzistojne dhe raste kur njeri nga prinderit nuk e ka rezidencen ne Belgjike. Pra natyrshem lind pyejta se si duhet vepruar ? Ne raste te tilla prindi qe nuk e ka rezidencen ne belgjike duhet te beje nje prokure ku jep autorizimin e tij ne lidhje me kerkesen. Kete prokure ai mund ta kryej ne ambasaden belge te vendit ku jeton ose prane konsullates belge te vendit ku jeton. Ne rast se prindi qe nuk jeton ne Belgjike refuzon te jap aprovimin e tij, ose ne rast te mungeses se prokures me shkrim per nje tjeter arsye, prindi qe jeton ne Belgjike mund te beje deklaraten i vetem. Ne kete rast eshte gjykata qe do vendose nese do t’i jepet apo shtetesia belge femijes qe ndodhet ne keto pozita. Me poshte po ju citojme dokumentet qe duhenparaqitur. Ne princip keto dokumente jane pa pagese:

1- Certifikata e lindjes se femijes
2- Prova e rezidences se femijes qysh nga dita e lindjes (Certificat de résidence)
3- Prokura e prindit qe nuk jeton ne Belgjike. Ne kete prokure prindi qe nuk jeton duhet te shprehe ne menyre te qarte pelqimin e tij ne lidhje me marrjen e shtetesine per femijen
4- Ne rast se njeri nga prinderit eshte me aftesi te kufizuara mendore : Prove ku shprehet ne menyre te qarte pamundesia mendore e prindit per te bere deklaraten.

Pra, natyrshem me marrjen dhe plotesimin e te gjithe dokumentacionit te siperpermendur dosja eshte gati dhe dorezohet ne Komune nga prinderit e femijes. Prokurori i Mbretit do te vihet menjehere ne dijeni te kesaj kerkese dhe pergjate maksimumi nje muaj pas berjes se kerkeses duhet te jape pelqimin ose mos pelqimin per kete te fundit. Mos pelqimi i tij mund te bazohet mbi faktin se natyralizimi i femijes nuk eshte ne interesin e femijes. Keto jane raste shume te rralle, por qe duhen patur parasysh. Por cfare mund te bejme nese prokurori i Mbretit e refuzon kerkesen e shtetesise ? Ne kete moment ne loje futet gjykata, e cila vendos nese prinderit mundet ose jot e shkojne ne instacen e apelit per dosjen. Ne rast se asnje verejtje nuk behet brenda muajit nga ana e Prokurorit te Mbretit, dosja konsiderohet e mbyllur dhe femija merr shtetesine belge. Ai rregjistrohet ne rregjistrin e popullates dhe qe nga ky moment eshte shtetas dhe qytetar belg. Cdo femije nden moshen 18 vjecare mund te behet ne mùenyre automatike belg me kusht qe nga prinderit qe ka marre shtetesine me ane te procedures se natyralizimit (la naturalisation) te jete tutori legal i femijes. Ne keto raste dosja trajtohet nga Komisioni i Natyralizimit.

Marrja e shtetesise per te gjithe ata persona legale qe jetojne prej nje periudhe te gjate ne territorin e mbreterise

Ne kete rast kemi te bejme me tre raste konkrete, pra e thene ndryshe me tre mundesi qe ju jepen te gjithe kandidateve qe duan te marrin shtetesine belge. Per te treja rastet qe do te trajtojme me poshte mjafton qe kandidati te paraqitet ne zyren e gjendjes civile te komunes se rezidences dhe te plotesoje nje dokument ku kerkon “marrjen e shtetesise belge” me ane te procedures: “par obtion de nationalité”.Ju do te gjeni sipas rastit dhe dukumentat e nevojshme ne vijim.

1- Rasti i pare perfshin te gjithe ata kandidate qe kane lindur ne Belgjike dhe kane jetuar gjithe kohen ne territorin e mbreterise. Por si duhet vepruar dhe cfare dokumentash duhen dorezuar? Ne kete rast ju duhet te dispononi dokumentacionin e me poshte shenuar:

- Certifikate Lindjeje (ky dokument merret ne komunen ku eshte deklaruar lindja. Zakonisht komuna perket me spitalin ku femija ose kandidati ka lindur. Per shembull: ne rast se ju jeni banues i Komunes se Saint-Gilles, por keni lindur ne Hopital Saint-Pierre, certifikaten e lindjes do ta merrni ne administraten e bashkise se Brusel Qender (1000 Bruxelles). Kjo per faktin se spitali ku keni lindur ndodhet ne territorin e kesaj te fundit.

- Certifikaten e rezidence dhe Historikun e adresave qe prej lindjes
- Nje kopje te kartes suaj te identitetit. ( Ky dokument duhet legalizuar ne Zyren e popullates te komunes tuaj (Service Population).

2- Kandidati ka lindur jashte Belgjikes dhe nje prinderit e tij ka marre shtetesine belge ne momentin e procedures se deklarimit (demande de nationalité par déclaration article 12 bis). Ja lista e dokumentave per kete rast:

- Certifikata e lindjes (ne kete rast certifikata e lindjes merret ne vendin e origjines. Perkthehet ne gjuhen frenge ose flamisht, legalizohet ne sherbimin perkates prane Ministrise se Jashtme te Republikes se Shqiperise, legalizohet nga Konsullat Belge ne Durres, ose se fundmi dhe ne Zyren Diplomatike te Mbreterise se Belgjikes ne Tirane)
- Prova qe njeri nga prinderit ka shtetesine belge (Ne kete rast karta e identitetit te prindit belg eshte e mjaftueshme. Ne rast se hasni ne ndonje veshtiresi, mos hezitoni te merrni kontakt me sherbimin e popullates ne komunen e rezidences)
- Nje dokument ku vertetohet atesia e kerkuesit (ose memesia) me prindin belg
3- Kandidati qe jeton ne Belgjike ne menyre legale, qe koheqendrimi i tij eshte te pakten 7 vjet dhe nje dite, qe ne momentin e berjes se kerkeses ka nje leje qendrimi definitive, qe gjate 7 vjeteve te qendrimit legal ka patur nje dokument identiteti mbi tre muaj mund te kerkoje shtetesine belge mbi po te njejten baze. Po ju citojme me poshte listen e dokumentave te nevojshme:
- Certifikata e lindjes (ne kete rast certifikata e lindjes merret ne vendin e origjines. Perkthehet ne gjuhen frenge ose flamisht, legalizohet ne sherbimin perkates prane Ministrise se Jashtme te Republikes se Shqiperise, legalizohet nga Konsullat Belge ne Durres, ose se fundmi dhe ne Zyren Diplomatike te Mbreterise se Belgjikes ne Tirane)
- Certifikaten e rezidence dhe Historikun e adresave qe prej lindjes
- Nje kopje te kartes suaj te identitetit. ( Ky dokument duhet legalizuar ne Zyren e popullates te komunes tuaj (Service Population).

Per te gjitha rastet dhe procedurat e mesiperme shpenzimet financiare nuk jane domethenese. Ato mjeftohen me pagesen e pullave te destinuara per certifikaten e Lindjes dhe proven e rezidences. Ne pergjithesi Prokurori i Mbretit duhet te jape mendimin e tij brenda muajit, por duke patur parasysh mbingarkesen e ketij institucioni, kjo procedure mund te marre maksimumi nga 6 deri ne nente muaj. Nje pjese e mire e komunave ne Bruksel kthejne pergjigje brenda kater muajve ndesa ne Wallonie dhe Flandre kjo procedure shkon disi me shpejt. Si ne te gjitha rastet dhe shpjegimet perkatese te dhena me siper, ne rast se pas pergjigjes se Prokurorit dhe ne rast se ky i fundit nuk e kundershton kerkesen, kandidatit i akordohet shtetesia belge. Ne rast se Parketi e kundershton kete kerkese, kandidati duhet t’i drejtohet Gjykates se Shkalles se Paredhe t’i kerkoje anulimin e vendimit te Parketit.
Ne numrin e ardhshem ne do t’ju percjellim informacionin e nevojshem per disa grupe te tjera qe aspirojne shtetesine belge. Mes te tjerash do t’ju informojme per marrjen e shtetesise per adoleshentet e lindur jashte Belgjikes, marrjen e shtetesise pas marteses me nje shtetas(e) me nacionalitet belg dhe procedurat e nevojshme ne rast refuzimi te kerkeses suaj te natyralizimit.


Me poshte do te gjeni informacionin e nevojshem per disa grupe te tjera qe aspirojne shtetesine belge.

Rasti i meposhtem u perket te gjithe adoleshenteve qe kane lindur jashte territorit belg dhe qe jane ne moshen 18 vjec. Personat qe i perkasin kesaj kategorie nuk duhet ta kene kaluar moshen 22 vjec dhe megjithese nuk kane jetuar rregullisht ne belgjike mund te marrin shtetesine duke plotesuar kushtet e meposhtme:

• Procedura e kerkeses me ane te deklarimit te shtetesise belge duhet te behet ne periudhen kohore mes 18 dhe 22 vjec.
• I/ interesuari/a duhet te jete rezident ne belgjike 1 vit perpara kerkeses se shtetesise.
• Residenca ne Belgjike midis moshes 14 dhe 18 vjec duhet te jete efektive OSE te kete qene resident per 9 vjet ne nje periudhe tjeter kohore. Ky kusht nuk duhet te plotesohet nga kandidatet te cilet kane nje nga prinderit me shtetesi belge ne momentin e lindjes.
• Kerkuesi i lindur jashte territorit te mbreterise duhet te ketejetuar ne Belgjike me nje nga prinderit te pakten per nje vit, perpara moshes 6 vjecare.
Qe kerkesa te jete e vlefshme kandidati duhet te paraqese dokumentat e meposhtem:

- Certifikaten e lindjes
- vertetim shtetesie
- Certifikate residence te shoqeruar me historikun e residencave
- Ne qofte se eshte e nevojshme, vertetim shtetesie te prindit belg

Ne rast se ju ndodheni ne ne kushtet e mesiperme shpenzimet e procedures limitohen me pullat fiskale dhe ne rast se eshte e nevojshme me shpenzimet e rregjistrimit te kerkeses suaj. Kerkesa behet ne zyren e Gjendjes Civile te komunes ne te cilen kandidati ka zgjedhur rezidencen. Kandidati do te nenshkruaj nje dikument ku certifikohet deshira e tij per te marre nenshtetesine belge me ane te procedures: Par obtion de nationalité. Pas shqyrtimit te te dosjes dhe anketave te natyrshme. Pas verifikimit te permbushjes se kritereve te nevojshme dhe faktit shume te rendesishem qe kandidati nuk ka snje dosje penale te rende, Prokurori i Mbretit pas nje muaji nga data e berjes se kerkeses jep mendim pozitif. Ne kete moment deklarata rregjistrohet automatikisht ne rregjistrat e komunes se rezidences dhe kandidati behet me shtetesi belge.

Ne rast refuzimi nga ana e Prokurorit te Mbretit, kandidati ka te drejten e ankeses brenda afateve te parashikuara me ligj dhe te komunikuara ne letren e pergjigjes negative.

Nje tjeter kategori personash mund te kerkojne shtetesine ne baze te marteses me nje shtetas belg per aq koha sa:

• Ne momentin e kerkeses ka 6 muaj martese dhe bashkejetese me bashkeshortin (bashkeshorten) belge.
• Kandidati jeton ne menyre legale qe prej tre vjesht ne belgjike dhe kjo periudhe fillon nga momenti ne te cilin kandidati ka marre nje leje qendrimi te vlefshme te pakten tre muaj. Ekziston mundesia qe bashkejetesa jashte belgjikes me nje shtetas belg (gjithmone ne kuadrin e martese) te asimilohet per te plotesuar kushtet e mesiperme, por me kusht qe: kandidati dhe bashkeshorti belg te provojne se kane lidhje te vazhdueshme dhe te verteta me Belgjiken.
Kerkesa si ne rastet e tjera behet ne zyren e Gjendjes Civile te komunes se rezidences. Kandidati duhet te nenshkruaj nje dokument me ane te te cilit shpreh deshiren per te marre nacionalitetin belg me ane te procedures: Par option de nationalité. Ja disa prej dokumentave qe duhen per te profituar nga kjo procedure:

- Certifikata e lindjes
- Prova e shtetesise per bashkeshortin (ten) qe ka shtetesine belge
- Prova e shtetesise se kandidatit
- Certifikaten e marteses (nese eshte e nevojshme te perkthyer dhe legalizuar ne instancat kompetente te parashikuara nga ligji)
- Historikun e rezidencave


Refizimet dhe e drejta e ankeses

Motivet e refuzimit

Ne rast se keni lexuar me vemendje materialet e publikuara ne Albania ne lidhje me marrjen e shtetesise belge, do t’ju kete rene ne sy se perfundimisht kerkesa dhe marrja e shtetesise, ne dukje e komplikuar eshte relativisht praktike dhe e thjeshte. Por pavaresisht konstatimit te mesiperm shpesh gjate rruges per te postuluar, kandidati ndeshet me komplikime dhe keq interpretime te ndryshme, ndonjehere dhe absurde. Ka nje eksperience te madhe ne keqinterpretimin e ligjeve, kushteve, por dhe abuzime te ndryshme, qofte nga kandidatet, qofte dhe keqinterpretime nga administrata. Specialistes e identifokojne kete fenomen me faktore te ndryshem, si per shembull: sjelljet dhe interpretimet arbitrare, mungese kordinimi te informacionit dhe aplikimi “te vecante” te disa ligjeve. Shpesh here studimi dhe verifikimi i dosjeve lihet ne dore te autoriteteve komunale, te cilat kane “dore te lire” per te vendosur mbi fatin e kandidatit. Instanca tjeter eshte ajo e Komisionit te Natyralizimit, e cila funksionon ne
kuadrin e Parlamentit federal.

Rasti me flagrant qe une personalisht kam ndeshur gjate eksperiences time profesionale, jane te thenat e nje kandidati, i cili ne ate epoke me informonte se si nje funksionar komunal kishte marre kompetencen te vendoste aresyet e zevendesimit te certifikates se lindjes me nje tjeter dokument ishin te vlefshme.

Nje tjeter aresye refuzimi mund te jete dhe fakti qe kandidati nuk ka respektuar Kodin e qarkullimit Rrugor dhe pas mos pagese sse gjobes i eshte hapur nje dosje penale ne prokurori. Ne rast te tille per Komisionin e natyralizimit ose per prokurorin e Mbretit, ky eshte nje argument “mese i mjaftueshem” per te refuzuar kerkesen.

Nje tjeter rast refuzimi mund te jete dhe fakti qe personi dyshohet per martese te bardhe. Ne rast se ai nuk ka te pakten tre vjet martese dhe bashkejetese me bashkeshortin/ten belg/e atehere Komisioni i Natyralizimit refuzon dhe ne rastin me te mire ngrin dosjen per nje periudhe kohore te percaktuar sipas precedentit te dosjes.

Shkak per refuzimin mund te jen dhe ambasadat e vendeve respektive ne belgjike apo ambasadat belge ne nje vend tjeter. Mjafton qe nje dokument te jete leshuar pa informacionin e kerkuar ose pa precisionin e nevojshem qe dosja te ajournohet ose te refuzohet.

Shpesh here per pamundesi te marrjes se Certikikates se Lindjes, kandidatet zgjedhin proceduren e “Acte de Notoriété”. Jo ne pak raste “le juge de paix” refuzon deshmimtaret e kandidatit me argumentin se informacionet e percjella nga ky i fundit jane te pamjaftueshme.

Me fjale te tjera dhe sipas mendimit te shume specialiste dhe botes asociative, ka ardhur koha qe procedurat te behen me praktike dhe me te thjeshta. Eshte e domosdoshme qe gjithcka te mund te aplikohet lehtesisht si gjate procedures te mbledhjes se dokumentave nga kandidati, por dhe gjate procedures administrative per marrjen e vendimit. Nga ana tjeter eshte me se e nevojshme dhe absolutisht e pakundershtueshme qe organet kopetente te jene vigjulente ne raport me abuzimet e ndryshme qe mund te tentohen nga kandidate te dyshimte per aresye te ndryshme. Prandaj nuk duhat te cuditemi asnjehere kur Ministri i brendshem refuzon shtetesine e nje kandidati, ose me shkurt prezencen e tij ne territorin belg me motivin se ai perben nje kercenim potencial per rendinpublik apo sigurine kombetare. Ne rast se kerkuesi refuzohet per “fakte personale te renda”, mund te kuptohet lehtesisht se ai mund te jete denuar per trafik droge; pedofili; proksenetizem;vjedhje me dhune; poligami; martese te bardhe; adezion ose pjesemarrje ne nje grup terrorist; grup mafioz, dhe ose rrezik potencial per demokracine.

Ministri i Brendshem mund te konkludoje se dosja e kandidatit eshte e paplote, e pamjaftueshme ose konstaton nje mashtrim madhor. Ka raste ne te cilat kerkuesi nuk ju pergjigjet “thirrjeve te institucioneve; p.sh. paraqitje ne polici; prokurori, etj.), nuk ju pergjigjet letrave te institucioneve dhe komunikimeve te saj, ose mos paraqitjes ne Komisionin e rregullarizimit.

Aresye te tjera per refuzimi jane dhe te meposhtmet:
- Kandidati ka patur probleme me drejtesine
- shkelje te renda te Kodit te qarkullimit Rrugor
- Qarkullim automjeti pa dokumentacion dhe pa siguracion
- Mos bindje ndaj forcave te rendit publik
- Alkolizem ne momentin e qarkullimit me mjet te motorrizuar, etj.

Me poshte po rendisim shkurtimisht disa nga aresyet per te cilat kandidati mund te refuzohet qifte ne Kolisionin e natyralizimit, qofte nga nga prokurori i Mbretit. Rastet e meposhtme duhet te shihen ne baze te procedurave qe ju keni lexuar ne pjesen e pare dhe te dyte te ketij materiali.
a- Mund te refuzohet nje kandidat kur dosja e tij eshte e paplote.
b- Kandidati mund te refuzphet kur eshte rregjistruar gabimisht ne rregjistrat e gjendjes civile dhe ne momentin e anketes se prokurorise evidentohet gabimi administrativ.
c- Kur kandidati ka qene i crregjistruar perkohesisht nga rregjistri i gjendjes civile dhe nuk ploteson afatet kohore te percaktuara nga ligja.
d- Kur dokumentat nuk jane legalizuar nga intancat perkatese ne vendin e origjines apo nga instatancat perkatese velge.
e- Kur dosja gjyqesore nuk eshte e paster. (ne rast se kandidati nuk ka dosje gjyqesore te paster ekziston mundesia e kerkeses se reabilitimit. Kjo kerkese i drejtohet Prokurorit te Mbretit dhe duhet te behet perpara kerkeses se shtetesise. Pergjigja per reabilitim merr te pakten dy vjet per te pasur nje pergjigje dhe jo ne te gjitha rastet pranohet. Reagimi i Prokurorit te Mbretit per keto raste varet nga lloji dhe masa e denimit te marre nga kandidati per nje apo me shume ceshtje gjyqesore).
f- Mungese e motivimit te kerkese se marrjes se shtetesise.
g- Mungese integrimi ne belgjike.

Nje rast specifik i pergjigjeve te kerkeses per natyralizim eshte dhe “Ajournement du dossier”. Ja se si mund ta shpjegojme kete rast. Ne radhe te pare nuk ka ndonje gje alarmante sepse ajournim nuk do te thote refuzim. Ne fakt duke u bazuar ne elementet e dosjes Komisioni i natyralizimit vendos ta shtyje dhe per nje vit pergjigjen per kandidatin. Afati njevjecar eshte relativ. Ka raste qe dosja mund te azhurnohet 6 muaj ose dy vjet. Ne pergjithesi ky vendim merret kur kandidati nuk permbush afatet ligjore te qendrimit per te kerkuar shtetesine. Komisioni preferon te shtyje afatin e pergjigjes me qellim te mos dhenies se nje pergjigje negative.

Per ta mbyllur temen e marrjes se nenshtetesise mbetet per tu nenvizuar se ne cilindo rast refuzimi apo azhurnimi kandidati duhet te marre kontakt me institucione apo shoqata te specializuara ne kete drejtim. Duhet patur parasysh se eshte shume e rendesishme qe ankesat te behen brenda afateve te parashikuara nga ligja. Ne te gjitha rastet administrata eshte e detyruar te informoje kandidatin per mundesine e ankese dhe afatin kohor ne te cilin ai mund ta beje ate.